Goede voornemens!
Het leek mij dit schooljaar een schitterend idee om de goede voornemens voor mijn collega’s, voor het geweldige jaar dat ons te wachten staat, te bepalen. Dus zittend bij de kerstboom met een kopje thee heb ik ze maar gelijk op papier gezet. Het zijn er vier geworden en mochten het er teveel zijn, dan mag je er van mij natuurlijk ook gewoon eentje kiezen. Dit zijn ze geworden:
1. Meer naar de sportschool of in ieder geval meer bewegen.
2. Toch echt vaker afspreken met die ene vriendin.
3. Minder werken voor school in die broodnodige vakantie.
4. Natuurlijk een paar kilootjes eraf. Mooi toch…?
Ik hoor je al denken…. Sinds wanneer bepaalt die muts uit groep 4 mijn goede voornemens? Nou, nu dus. Je bent toch wel gemotiveerd? Het valt en staat met je eigen intrinsieke motivatie, weet je nog van de Pabo… Die motivatie die van binnenuit komt, je hebt plezier en interesse in je activiteit.
Zo werkt het namelijk ook bij de leerlingen of die ene leerling in je groep. Je kan een perfecte lesvoorbereiding hebben en didactisch de sterren van de hemel onderwijzen, maar de leerhouding bepaalt of het onderwijs effectief is. Eigenlijk kan iets meer autonomie echt geen kwaad. Sterker nog, laat de leerlingen de taken zelf bepalen en ze zijn gemotiveerd! Je denkt nu: “Maar de leerlingen kunnen toch kiezen?” Inderdaad, het geven van keuzemogelijkheden lijkt een mooie oplossing, maar uit onderzoek komt naar voren dat dit geen positief effect heeft op de motivatie van de leerlingen, sorry! Dat klopt ook, want – geef toe - jij was tenslotte ook niet gemotiveerd om met de goede voornemens, die ik voor je had opgesteld, aan de slag te gaan. Ook niet toen je mocht kiezen!
Wil je als leerkracht toch een positief effect op de motivatie van je leerlingen dan is jouw eigen gedrag bepalend. Samen met die keuzemogelijkheden. Jij moet als leerkracht vooral níet controlerend of dwingend zijn, maar goed communiceren om de autonomie van de leerling te ondersteunen. Watte? Wat voor communicatie? Autonomie ondersteunde communicatie! Gewoon even een paar tips waar je als leerkracht op kan letten. (Doe er je voordeel mee, zou ik zeggen;-))
1. Gebruik uitnodigende, overleggende taal. “Je kan je werk na afloop nakijken”. “Je mag je boekbespreking deze maand doen.” Zeg vooral niet : “Je moet…., ik verwacht…., deze toets telt mee voor je rapport, als je geen voldoende haalt, heb je waarschijnlijk niet goed opgelet.” Geef geen oplossingen, zonder de leerling de tijd te geven erover na te denken. Bekritiseer een leerling niet wanneer hij niet voldoet aan de verwachtingen.
2.Leg de relevantie van de taak uit. “Het is handig als je goed kan lezen, want dan kan je mooi de ondertiteling lezen van een Engelse film.” Het wordt ineens nuttig.
3.Leef je in! Neem het standpunt van de leerling in en spreek het uit. Hij voelt zich hierdoor begrepen. “Je vindt de leesoefeningen best moeilijk, ik begrijp dan wel dat je geen zin hebt om te oefenen.”
Zo, mijn column zit erop! Ik ‘moet’ namelijk vanuit mijn opleiding een stukje kennis met jullie delen. Ik mocht zelf kiezen, hóe ik dat zou doen. Het komt ten goede van mijn motivatie. En het klopt! Best leuk zo’n column schrijven. Who’s next?